طراحی مناسب نورپردازی برای اتاق کودک و نوجوان

سامان دکو : نورپردازی در اتاق کودک و نوجوان شامل سه دوره است: 1. نوزاد 2. کودک 3. نوجوان. بنابراین ما در این پست قصد داریم اصول طراحی مناسب نورپردازی در اتاق این سه دسته را به شما معرفی کنیم. اتاق کودک محل بازی و گذراندن روزهای وی است . نوجوان نسبت به نوزاد و کودک زمان بیشتری را به گذراندن وقت خود در اتاق میگذراند . در نورپردازی هر یک باید دقت شود و با نهایت توجه نورپردازی انجام شود چرا که نور کم در اتاق موجب آسیب رسیدن به سلامتی فرزند شما خواهد شد. این یک مسئله جدی است .

چند اصل مهم که هر اتاق کودک و نوجوانی باید دارا باشد :
1. امنیت 2. کنترل نور محیطی 3. نورپردازی غیر متمرکز و غیر سقفی 4. چراغ خواب مناسب 5. رنگ های ملایم برای نورپردازی اتاق خواب کودک 6. نورپردازی ملایم 7. نور متمرکز برای میز مطالعه کودک 8. مشورت گرفتن از کودک در سنین بالاتر برای المان های نورپردازی 9. استفاده از نورپردازی تایمر دار

1. امنیت
اولین رکن برای نورپردازی اتاق خواب کودک، حفظ امنیت آن است. تمامی المان های نورپردازی باید دارای کمترین خطر ممکن از برق گرفتگی تا خطر شکستن لامپ و یا تیزی و شل بودن نگه دارنده های لامپ باشند. تا جای ممکن از آباژورهای ایستاده استفاده نکنید، چرا که کودک شما به سرعت رشد می کند و تا آخر نوزاد نمی ماند. وجود این وسایل خطر برق گرفتگی، شکستگی و زخمی شدن را ایجاد می کند، پس بهتر از آن ها در نورپردازی استفاده نکنید.

2. کنترل نور محیطی
معمولا اتاق های کودکان دارای پنجره ای است که نور طبیعی را به اتاق وارد می کند. وجود نور طبیعی در اتاق کودک به اندازه موارد دیگر مهم و ضروری است. سعی کنید اتاق خواب کودکتان دارای پنجره باشد تا در ساعاتی از روز، نور و هوای تازه به داخل اتاق راه پیدا کند. در کنار این موارد، نور چراغ های بیرون از خانه و یا موارد دیگر در شب، می تواند در شب و هنگام خواب کودک، اذیت کننده باشند. از این رو استفاده از پرده های دو لایه با دو ضخامت مختلف توصیه می شود. با به کار گیری پرده ها می توانید بسیار راحت میزان نور وارده از پنجره را کنترل کنید. با استفاده از این پرده ها می توانید شدت نور در روز را نیز کنترل کنید تا کودک شما در صورت حضور در اتاقش اذیت نشود. در چیدمان اتاق کودک باید دقت کنید که نور وارد شده از پنجره به صورت مستقیم بر روی تخت وی تابیده نشود، پس باید تنظیم دکوراسیون و تخت خواب کودک به نحوی باشد که این نکته نیز رعایت شود.

3. نورپردازی غیر متمرکز و غیر سقفی
نورپردازی اتاق خواب کودک به هیچ وجه نباید با یک لامپ واحد بر روی سقف باشد. چرا که گاهی در پاسی از شب به نور نیاز دارید و ممکن است کودک شما در خواب باشد که در این صورت، روشن کردن تنها منبع روشنایی پر نور در بالای سر کودک، برای او آزار دهنده است. علاوه بر این، داشتن چند منبع نور غیر سقفی می تواند به تنظیم میزان نور فضای مورد نظر شما کمک زیادی کند و این امر بدون سلب آسایش از کودک دلبندتان خواهد بود. علاوه بر موارد ذکر شده، نورپردازی سقفی و واحد، منبع نور شدیدی است که درست بالای سر کودک شما قرار دارد و برای عصب بینایی وی اصلا مناسب نیست. اگر امکان حذف نور سقفی را ندارید، سعی کنید تخت کودکتان مستقیما زیر منبع نور قرار نداشته باشد.

4. چراغ خواب مناسب
استفاده از چراغ خواب برای اتاق کودک رایج است. از چراغ خواب برای کاهش ترس و دلهره کودک از تاریکی استفاده می شود و در کنار آن، نباید مخل خواب کودک باشد. چراغ خواب انتخابی شما برای اتاق خواب کودکتان باید نور بسیار ملایم و یکنواختی ایجاد کند و مهم تر از همه، خود چراغ خواب باعث دلهره و ترس کودک نشود.

5. رنگ های ملایم برای نورپردازی اتاق خواب کودک
معمولا رنگ های سفید و زرد به صورت ترکیبی و یا جداگانه برای نورپردازی اتاق خواب به کار می رود. اما اگر قصد دارید از نورهای رنگی استفاده کنید، این نکته را در نظر داشته باشید که بر روی کیفیت و روال خواب کودک و یا نوزادتان، تاثیر منفی نداشته باشد و ترجیحا از رنگ های ملایم و آرامش بخش استفاده کنید.

6. نورپردازی ملایم
نورپردازی ملایم اتاق کودک، در کنار نمای لذت بخشی که دارد، بهترین گزینه برای کودک است. نورپردازی شدید سبب تحریک بینایی نوزاد می شود که این امر برای فضایی مثل اتاق خواب که باید جایی برای خواب و استراحت کودک باشد، مناسب نیست. نورپردازی ملایم به خواب آرام و با کیفیت کودکتان کمک زیادی می کند. پیشنهاد می شود از نورپردازی هایی با قابلیت تنظیم نور استفاده کنید. این گزینه برای راحتی کار والدین دارای کودکان شیرخوار بسیار مناسب است و به آن ها کمک می کند در طول شب بتوانند نیازهای نوزادشان را برطرف کنند.
نورپردازی اتاق خواب کودک علاوه بر ملایم بودن باید کامل نیز باشد تا نواحی تاریک در اتاق ایجاد نکند و از ترس و دلهره کودک جلوگیری کند.

7. نور متمرکز برای میز مطالعه کودک
استفاده از نورپردازی متمرکز برای فعالیت هایی مانند نقاشی کودک، امر مهمی است. با بزرگتر شدن کودکتان، می توانید از چراغ های مطالعه مخصوص که پایه محکمی دارند و می توانند بر روی میز کودک ثابت شوند استفاده کنید. با این کار شرایط مناسبی برای فعالیت هایی نظیر نقاشی کودکتان فراهم کرده اید و در عین حال، نورپردازی کل اتاق بدون تغییر می ماند.

8. مشورت گرفتن از کودک در سنین بالاتر برای المان های نورپردازی
با بزرگتر شدن سن کودکتان، می توانید در موارد مختلفی از جمله در زمینه نورپردازی، از او مشورت بگیرید و نظر او را بپرسید. این موارد می تواند در زمینه مدل لوستر و مواردی در این زمینه باشد. با این کار به کودکتان حق انتخاب و حس تعلق خاطر داده اید. در سنین کمتر هم سعی کنید گزینه های مورد نظرتان برای لوستر و یا چراغ خواب کودکتان، از کاراکترهای کارتونی و مورد علاقه وی باشد.

9. استفاده از نورپردازی تایمر دار
برخی از کودکان به علت های مختلف از خوابیدن در تاریکی ترس دارند، اما خوابیدن در اتاقی با چراغ روشن نیز راهکار مناسبی نیست و بر روی کیفیت خواب کودک تاثیر منفی می گذارد. به عنوان راه حل می توانید برای راحتی خود و کودک، از نورپردازی تایمری استفاده کنید. به این ترتیب، پس از به خواب رفتن کودک و اتمام تایم تنظیم شده، لامپ های تنظیم شده خاموش می شوند.

باید ها نبایدهای خلاقانه نورپردازی اتاق کودک و نوجوان :

1. چراغ خواب را از یاد نبرید
دلپذیرترین اتاق‌خواب‌ها می‌توانند در شب بسیار ترسناک باشند. فرزند شما ممکن است هنوز از تاریکی ترسی نداشته باشد؛ اما پس از چند مرتبه از خواب پریدن در نیمه شب، تا وقتی که شما به بالینش می‌رسید ممکن است لحظات تلخی را تجربه کند. “شب‌چراغ” هم به کودکتان حس امنیت بیشتری می‌دهد و از انگشتان پای شما در تاریکی شب مراقبت می‌کند.

موضوع دیگر روشن گذاشتن چراغ‌هایی در محیط خانه است چرا که ممکن است شب فرزند شما از خواب بیدار شود و برای کاری بخواهد به از اتاقش خارج شود، خاموش بودن فضای خانه موجب ایجاد ترس و یا بروز آسیب‌های بدنی در فرزندتان می‌شود.

2. لایه‌های نوری ایجاد کنید
نور ملایم خوب و دوست‌داشتنی است ولی در زمان تمیز کردن یک پوشک درهم و برهم یا سایر کثیفی‌ها نیاز بیشتری به نور دارید تا بتوانید ببینید چه کار می‌خواهید انجام دهید. حال راه‌حل چیست؟ لایه‌بندی نور.

به جای آنکه به یک چراغ بسیار درخشان سقفی تکیه کنید، از تعدادی لامپ و چراغ در گوشه و کنار اتاق استفاده نمایید که بسته به نیاز روشن یا خاموش شوند. برای هر اتاق حداقل سه نقطه را در نظر بگیرید مثلا لوستر، چراغ رومیزی، چراغ مطالعه. هرچه نور را نزدیک تر به محل مورد نیاز استفاده نمایید، نور بیشتری برای آن کار خواهید داشت.

3. خلاقیت به خرج دهید
هنگام روشنایی و نورپردازی اتاق کودک نیازی نیست که فقط به کاربردی بودن آن فکر کنید؛ رؤیای خود را دنبال کنید! سقف را با چراغ‌های کریستالی و ستاره‌ای درخشان نمایید یا با استفاده از فیبر نوری همچون آسمان پر ستاره نمایید. این بخش‌ها بیشتر به ذوق شما مربوط می‌شود تا به اطلاعات فنی؛ به لاله‌زار سری بزنید، بسیاری از ایده‌های روشنایی و نورپردازی اتاق کودک که در مجلات می‌بینید در ایران قابل دسترسی هستند.

4. دیمر نصب کنید
کودکتان را با کم کردن نور به خوابیدن عادت دهید. با این کار ساعت بیولوژیک بدن کودک با کم شدن سطح نور تنظیم می شود. خاموش کردن یکباره لامپ اتاق بیشتر برای کودک استرس ایجاد می‌کند و خوابیدن را به تاخیر می‌اندازد. همچنین دیمر در نیمه شب برای سرکشی به کودک هم مناسب است و با نور شدید باعث بیداری او نمی شوید.

برای زمان شیر دادن یا تعویض پوشک بچه نیز دیمر باعث می‌شود خواب دلبندتان از سرش نپرد در ضمن نور کافی برای انجام کارها داشته باشید.

5. نور طبیعی را کنترل نمایید
نور طبیعی بسیار زیباست مگر اینکه باعث شود کودک شما زود تر از موعد بیدار شود. تاریک بودن اتاق کودک در طول روز نه تنها به خواب طولانی کمک می‌نماید بلکه از گرم شدن بیش از حد اتاق نیز جلوگیری می‌نماید خصوصاً در کشورهای نزدیک به خط استوا (مانند ایران) این مورد اهمیت بیشتری دارد. در انتخاب پرده اتاق کودک میزان نور عبوری از پارچه را در نظر داشته باشید.

6. خلاقیت به خرج دهید
هنگام روشنایی و نورپردازی اتاق کودک نیازی نیست که فقط به کاربردی بودن آن فکر کنید؛ رؤیای خود را دنبال کنید! سقف را با چراغ‌های کریستالی و ستاره‌ای درخشان نمایید یا با استفاده از فیبر نوری همچون آسمان پر ستاره نمایید. این بخش‌ها بیشتر به ذوق شما مربوط می‌شود تا به اطلاعات فنی؛ به لاله‌زار سری بزنید، بسیاری از ایده‌های روشنایی و نورپردازی اتاق کودک که در مجلات می‌بینید در ایران قابل دسترسی هستند.

7. از نور شدید بپرهیزید
تابش ملایم نور، اتاق را گرم و دنج می‌نماید، اما این تنها دلیل این کار آسوده نمودن اتاق نیست. نور ملایم از تضاد سایه و نور می‌کاهد و از تحریک بیش از حد چشم کودک جلوگیری می‌کند؛ بدین شکل چشمان حساس کودک، استراحت عمیق‌تری را تجربه می‌نمایند.

تا حد ممکن از نورهای مستقیم به‌خصوص هالوژن استفاده نکنید. این نورهای درخشان برای کودکان ناخوشایند هستند و آنها را دل نگران می‌کنند. در کل استفاده از لامپ‌های شیشه‌ای (مانند لامپ‌های رشته‌ای قدیمی و لامپ‌های کم مصرف) در سال‌های بعد که کودک راه رفتن را آغاز می‌کند خطر دیگری ایجاد می‌نماید. از چراغ‌هایی استفاده نمایید که نور غیر مستقیم دارند یا بوسیله پرده‌ای (مانند آباژور) نور را پخش می‌نمایند.